
سرخ کن چیست؟ مزایا و معایب
سرخ کن دستگاهی با مکانیزم عملکرد متفاوت و کیفیت پخت مطلوب است که امروزه بیشتر از سایر لوازم پخت و پز مورد توجه قرار میگیرد. در این مطلب به معرفی دستگاه سرخ کن هوا و بررسی معایب و مزایای آن پرداخته شده است.
خلیل هیبتانی پناه
۱۴۰۲-۰۳-۲۶ ۱۶:۴۳:۱۴
زمان مورد نیاز برای مطالعه :
۱۰
دقیقه
سرخ کن دستگاهی با مکانیزم عملکرد متفاوت و کیفیت پخت مطلوب است که امروزه بیشتر از سایر لوازم پخت و پز مورد توجه قرار میگیرد. در این مطلب به معرفی دستگاه سرخ کن هوا و بررسی معایب و مزایای آن پرداخته شده است.

فهرست مطالب
همه آنچه باید در مورد سرخ کن بدانید
چربی بسیار زیاد غذاهای محبوب سرخشده، موجب شد شرکتهای فعال در زمینه ساخت لوازم پخت و پز به دنبال راهی برای کاهش استفاده از روغن و افزایش سرعت پخت این دسته از غذاها بودند.
بهترین روش برای کاهش میزان استفاده از روغن برای سرخ کردن مواد غذایی این است که آنها در معرض مستقیم حرارت قرار گیرند. با بهرهگیری از همین الگو اولین دستگاههای سرخ کن هوا ساخته و روانه بازار شدند.
به این صورت که هنگام پخت، تمام روزنههای محفظه غذا بسته میشود و فناوری جریان حرارت (که در سرخ کنهای برندهای مختلف متفاوت است) شروع به فعالیت میکند.
این نوع عملکرد موجب پخت یکنواخت مواد غذایی میشود و دستگاه را از مصرف زیاد روغن بینیاز میکند. به همین دلیل عنوان «بدون روغن» در مشخصات این دستگاهها دیده میشود.
استقبال از این دستگاه بسیار چشمگیر و میزان خرید سرخ کن در اولین سالهای ورود آن به بازار بسیار زیاد و قابل توجه بود.
در ادامه خواهید خواند:
- مزایای سرخ کن بدون روغن
- معایب سرخ کن بدون روغن
- معرفی، بررسی و مقایسه انواع سرخ کن
- مشخصات و امکانات برجسته سرخ کن
- فناوری جریان حرارت اختصاصی برندهای معتبر
- بررسی کاسه و محفظههای مختلف سرخ کن

مزایای سرخ کن بدون روغن
همانطور که اشاره شد، دستگاه سرخ کن با بهرهگیری از حرارت خشک فرایند پخت را طی میکند و مکانیزم عملکرد آن بر پایه جریان و پخش حرارت در محفظه حاوی غذا است.
مهمترین مزایای دستگاههای سرخ کن بدون روغن عبارتند از:
- پخت با چربی کمتر به نسبت سایر ابزارها و دستگاهها
- در نتیجه صرفه جویی در مصرف روغن
- مجهز به برنامه پخت متنوع (در مدلهای پیشرفته)
- طراحی ساده و استفاده راحت
- فرایند پخت بسیار حرفهای و تمیز: بدون بو، بخار و جمعشدن روغن در اطراف دستگاه
- شستشوی راحت
از آنجایی که حرارت خشک، نیاز به مصرف روغن را بسیار کاهش میدهد چربی غذاهای سرخشده در این دستگاه خیلی کمتر از روشهای سنتی سرخ کردن است.

سرخ کنهای پیشرفته (که بیشترین سهم بازار این دستگاه را تصاحب کردهاند) از دستورات پخت پیش فرض بهره میبرند و نیز قابلیت اعمال برنامههای پخت شخصی دارند.
افزونبر این دارای طراحی پیچیده نیست و استفاده از آن از عهده هر کسی بر میآید.
غذاهای سرخشده معمولا دارای بوی زیادی هستند؛ اما طراحی پیشرفته دستگاههای سرخ کن به گونهایی است که پخت بی بویی را تجربه خواهید کرد.
دستگاههای سرخ کن معمولا از کاسه نچسب بهره میبرند که شستشوی آن را آسان میکند.
معایب سرخ کن بدون روغن
- فرایند پخت را کندتر از برخی از دستگاههای پخت طی میکنند
- قیمت بالاتر به نسبت خیلی از ابزارها و دستگاههای پخت
- قطعا غذایی که به روش سنتی پخته میشود تردتر و سرخشدهتر است (به واسطه غوطهور شدن در مقدار زیادی روغن)؛ اما همانطور که گفته شد، سلامت غذا با استفاده از روغن زیاد کاهش مییابد.
به غیر از این موارد سرخ کن بدون روغن هیچ عیبی ندارد و قطعا استفاده از آن تجربه لذتبخش و خوشایندی به همراه خواهد داشت.
در ادامه به معرفی انواع مختلف این دستگاه میپردازیم و ویژگیهای هر کدام را مورد بررسی قرار خواهیم داد.

معرفی انواع سرخ کن
استقال بسیار زیاد از این دستگاه و محبوبیت بسیار زیاد آن، تنوع در طراحی این دستگاه را دو چندان کرد و امروزه مدلهای زیادی از سرخ کن با امکانات مختلف و ویژگیهای متفاوت در سطح بازار موجود است.
- سرخ کن آسانسوری: آن دسته از دستگاههایی که دربشان به سمت بالا باز میشود و معمولا قابل جدا شدن از دستگاه نیست. کاسه این سرخ کنها معمولا «گردشکل» است.
- سرخ کن کشویی: طراحی کشوییمانند دارند و محفظه آنها بهوسیله یک دستگیره سرد از دستگاه جدا میشود. برای طراحی کاسه سرخ کن کشویی از کاسههای «گرد» یا «مربعی» شکل استفاده میشود.
در ادامه، به ویژگیهای هر سرخ کن و مدلهای پرفروش هر نوع میپردازیم.

سرخ کن چرخشی بهتر است یا کشویی؟
سرخ کنها به دو دسته چرخشی (آسانسوری) و کشویی تقسیم میشوند.
اولین نکتهایی که باید در خرید سرخ کن مدنظر قرار دهید:
- مهمترین فاکتور در تعیین قدرت عملکرد سرخ کن «توان مصرفی» آن است.
- فناوری پخت حرارت نیز موثر بر سطح قدرت سرخ کن است که هر برند از فناوری اختصاصی برند خود بهره میگیرد.
قطعا هر دو نوع سرخ کن مناسب، کارآمد و قدرتمند هستند و استفاده از هر ۲ نوع، تجربه خوشایند و مطلوبی به همراه خواهد داشت.

سرخ کن چه ویژگی ها و امکاناتی دارد؟
همانطور که اشاره شد، تنوع در بازار سرخ کن بسیار زیاد است و مدلهای مختلفی با سطوح کیفی متفاوت عرضه میشوند. توان مصرفی نشانگر قدرت عملکرد سرخ کن و توجه به آن الزامی است.
- توان مصرفی سرخ کنها در بازه ۱۰۰۰ تا ۲۵۰۰ وات است که مدلهای ۱۲۰۰+ وات دارای ارزش خرید بالایی برای استفاده روزانه در منزل هستند.
سرخ کن بهعنوان یک دستگاه حرفهای از پنل کنترل و منوی پیشرفته بهره میبرد؛ پنل کنترل سرخ کنهای مختلف، متفاوت است و برای طراحی پنل کنترل دستگاههای سرخ کن از سیستمهای مختلفی بهره گرفته میشود:
- لمسی
- کلیدی
- ولوم چرخشی
اکثر سرخ کنها از نمایشگر اعلام وضعیت غذای در حال پخت بهره میبرند. مدلهای لمسی و کلیدی معمولا مجهز به دستورات پخت متعددی هستند. سادهترین نوع پنل کنترل «ولوم چرخشی» است که معمولا هر سرخ کن از دو ولوم چرخشی جهت تنظیم میزان دما و زمان پخت بهره میبرد.

برخی از کاربردی ترین دستورات پخت سرخ کن:
- Roast: کباب کردن (برشته کردن)
- Air Fry: سرخ کردن
- Dehydrate: آبگیری و خشک کردن (میوهها)
- Reheat: گرم کردن مجدد
- Bake: پختن
- max crips: نهایت ترد کردن
- Fries: سیب زمینی سرخشده
- Shrimp: میگو
- Grill: گریل
- Cake: کیک
- Fish: ماهی
- Cutlet: کتلت
- Drumsticks: ران مرغ
- Mixed vegetables: سبزیجات مخلوط
- Meat chops: تکههای گوشت
- Frozen potato based: سیب زمینی منجمد
این برنامههای در پنلهای لمسی یا کلید فشاری سرخ کنها دیده میشوند که در نمایشگرهای لمسی بهوسیله آیکون هر غذا و در پنلهایی که شامل کلیدهای فشاری است بهواسطه نامهای انگلیسی هر دستور پخت نمایش داده میشوند.
فناوری پخت هر سرخ کن نیز متفاوت است.

سرخ کن ها از چه فناوری پختی بهره می برند؟
برندهای معتبر از فناوریهای حرارت اختصاصی شرکت خود در دستگاههای سرخ کن بهره میگیرند.
برای مثال:
- Rapid Air: فناوری حرارت سریع و یکنواخت سرخ کنهای فیلیپس است.
- SHS Double: سیستم گردش حرارت سرخ کنهای دلونگی است.
- 3D Air Pulse: تفال از این فناوری برای جریان مداوم حرارت در سرخ کنهای خود بهره میگیرد.
- Max Crips: فناوری استفادهشده نینجا برای پخت غذاهای ترد است.
جنس و ظرفیت محفظه و کاسه سرخ کن را نیز مورد بررسی قرار دهید.

محفظه و کاسه سرخ کن
همانطور که گفته شد، شکل کاسه سرخ کن آسانسوری معمولا «گرد» و مشابه قابلمه است و مدلهای کشویی کاسههایی با ظاهر «مربعی» با گوشههای قوسدار یا «گرد» دارند.
از کاسه اکثر سرخ کنهای برندهای معتبر «روکشی نچسب و ضد خش از جنس سرامیک یا تفلون» محافظت میکند.
برای انتخاب گنجایش سرخ کن نیز باید با توجه به تعداد افراد خانواده دست به انتخاب زد:
- خانواده کمتر از ۵ نفر: سرخ کن ۲ - ۳ - ۴ لیتری
- خانواده ۵ تا ۷ نفر: سرخ کن ۵ و ۶ لیتری
- خانواده بیشتر از ۷ نفر: سرخ کن ۸ و ۹ لیتری